Konferencja: Badania poligraficzne w Polsce – wczoraj i dziś. Przeszłość, teraźniejszość, przyszłość detekcji kłamstwa.
Dziesięć lat minęło od chwili powołania PSP. Tę okazję świętowaliśmy 18 listopada 2023 roku w pięknym
i dostojnym gmachu Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Zorganizowana przez nasze Stowarzyszenie konferencja odbyła się pod patronatem honorowym Jego Magnificencji Rektora Szkoły Głównej Handlowej prof. Piotra Wachowiaka oraz Jego Magnificencji Rektora Politechniki Poznańskiej prof. Teofila Jesionowskiego.
Szacowna Szkoła Główna Handlowa w Warszawie gościła nas u siebie użyczając swoich wnętrz – Aulę im. Jerzego Z. Holzera oraz Salę Kolumnową. Politechnika Poznańska wspierała merytorycznie organizację spotkania na wielu etapach jej tworzenia i powstawania. Profesor Mariusz Głąbowski reprezentujący Politechnikę Poznańską z najwyższym zaangażowaniem wypełniał obowiązki przewodniczącego Komitetu Naukowego konferencji oraz służył radą i pomocą w planowaniu
i przygotowaniach tego wydarzenia.
Członków Naszego Stowarzyszenia i wszystkich uczestników konferencji powitał prof. Piotr Wachowiak, JM Rektor SGH, który pogratulował jubileuszu, życzył powodzenia w realizacji podejmowanych działań naukowych i zaprosił do pozostania gościem uczelni podczas organizacji kolejnych wydarzeń.
Konferencję zaszczycili swoją obecnością, pełniąc rolę Gości Honorowych,
prof. Agnieszka Cudnoch-Jędrzejewska – prorektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, kierownik Katedry i Zakładu Fizjologii Doświadczalnej i Klinicznej oraz prof. Paweł Wiliński – kierownik Zakładu Postępowania Karnego Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Pani Profesor i Pan Profesor przewodniczyli i prowadzili pierwszą sesję konferencji. Ich doświadczenie, wiedza i dorobek naukowy może nam poligraferom pomóc w szerszym postrzeganiu zarówno podstaw fizjologicznych badań poligraficznych jak również możliwości ich zastosowania w procesie postępowania karnego.
Sekretarz pisma Palestra, które było patronem medialnym naszej konferencji, mecenas dr Adam Kozień oraz dr Wojciech Sójka wykładowca Akademii Sztuki Wojennej w Warszawie, życzyli Stowarzyszeniu dalszego rozwoju, licznych publikacji na temat badań poligraficznych prowadzonych w Polsce oraz wielu owocnych spotkań z młodzieżą akademicką.
Gratulacje z okazji obchodów jubileuszu 10-lecia skierował do Członków PSP
w swoim wystąpieniu Donnie Dutton, nowy prezydent American Polygraph Association (APA), największej organizacji zrzeszającej poligraferów z całego świata oraz Pamela Shaw, licencjonowany poligrafer i jeden z dyrektorów APA. Oboje od wielu lat darzą sympatią poligraferów naszego Stowarzyszenia, których znają ze szkoleń prowadzonych w Polsce i osobistych spotkań podczas corocznych seminariów organizowanych przez APA.
Podczas całej konferencji uwagę uczestników przyciągała wystawa sprzętu do badań poligraficznych począwszy od poligrafów analogowych (pisakowych) starszej generacji, aż po najnowsze osiągnięcia techniki w tym zakresie. Dużym zainteresowaniem cieszyła się zorganizowana na potrzeby tego spotkania „Biblioteczka Poligrafera”, złożona z oryginalnych opracowań sprzed wielu lat,
a także aktualnych naszych rodzimych i zagranicznych. Zaprezentowany zbiór literatury opisującej badania poligraficzne, pozytywnie zaskoczył.
Ponieważ na co dzień skupiamy się na analizie zmian zaledwie kilku parametrów reakcji fizjologicznych organizmu człowieka, postanowiliśmy konferencję nieco rozszerzyć o inne zagadnienia, które mogą rozwijać i budować wartość procedur badań poligraficznych. Wychodząc z założenia, że Człowiek to nie tylko dobrostan natury, ale również myśli, uczuć, doświadczenia, pamięci o przeżytych zdarzeniach, Komitet Naukowy tak ustalił tematykę i poprosił naszych prelegentów o wystąpienia, które pozwoliłyby nam znacząco zbliżyć się do meritum omawianych zagadnień.
Wykład redaktora Pawła Nowakowskiego i jego rozważania na temat kłamstwa
i prawdy rozpoczął sesję pierwszą konferencji. Chyba możemy zgodzić się, że demaskowanie kłamstwa zawsze było i będzie intrygujące. Dociekanie prawdy i pomoc ludziom w potwierdzaniu ich wersji wydarzeń jest bardzo ważnym elementem w codziennej pracy poligrafera. Kolejny wykład wygłoszony przez profesora Ryszarda Jaworskiego przypominał powstawanie badań w Stanach Zjednoczonych oraz zwrócił uwagę na istotę badania poligraficznego odnoszącą się do ograniczania kręgu osób podejrzanych zgodnie z polskim Kodeksem Postępowania Karnego.
Najbardziej doświadczony ekspert z zakresu badań poligraficznych dr inż. Łucjan Wiśniewski, wspomniał o początkach badań poligraficznych w naszym kraju, kierunkach ich rozwoju, zaprezentował dane statystyczne związane prowadzonymi w przeszłości badaniami, ich wyniki i przykłady stosowania.
Dr inż. Łucjan Wiśniewski jest Członkiem honorowym naszego Stowarzyszenia. To osoba, która tworzyła w Polsce podwaliny i wprowadzała w praktyce badania poligraficzne w służbach specjalnych. Zaszczytem jest znać i korzystać z bogatego doświadczenie naszego starszego kolegi.
Sesję drugą konferencji wspólnie poprowadzili profesorowie Mariusz Głąbowski i Ryszard Jaworski. Warto nadmienić, że profesor R. Jaworski to znany i szanowany wśród polskich poligraferów prawnik, ekspert – poligrafer oraz autor wielu naukowych opracowań na ten temat badań poligraficznych. Wystąpienie naszego gościa zagranicznego Rodolfo Prado Pelayo rozpoczynające sesję, podkreśliło kluczowe znaczenie rozmowy przedtestowej z osobą badaną podczas procedury testowania z wykorzystaniem poligrafu. W trakcie dwóch kolejnych prelekcji dr n. med. Aleksandry Krasowskiej współpracującej z dr n. med. Andrzejem Depko i dr Tomasza Witkowskiego, zastanawialiśmy się nad możliwością wykorzystania badań poligraficznych w terapii osób podejrzewanych o przestępstwa na tle seksualnym i weryfikowaliśmy inne metody wykrywania nieszczerości. Wykład dr Anny Rożej-Adamowicz o sposobach pozyskiwania informacji nt. człowieka rozpoczął ożywioną dyskusję w kontekście sztucznej inteligencji, która być może za jakiś czas stanie się alternatywą badań poligraficznych. Poprzedzające wystąpienie mgr inż. Michała Weissenberga przeniosło nas za chwilę do niedalekiej przyszłości związanej
z detekcją kłamstwa z zaangażowaniem zaawansowanych technik informatycznych. M. Weissenberg przedstawił wstępne wyniki projektu naukowego realizowanego na Politechnice Poznańskiej dotyczącego systemu zdalnego wspierającego rozpoznawanie emocji z wykorzystaniem elementów badania poligraficznego.
W konferencji wzięli udział przedstawiciele ośrodków naukowych, zawodów prawniczych, psychologów, instytucji państwowych, studenci uczelni wyższych z całej Polski, którzy razem z nami świętowali nasz jubileusz gratulując wielokrotnie 10 lat działalności oraz chwaląc organizację przedsięwzięcia.
Gościliśmy przedstawicieli wszystkich służb, w których prowadzone są badania poligraficzne w Polsce. Znaczącą grupę stanowili poligraferzy praktycy, a wśród nich oczywiście członkowie Polskiego Stowarzyszenia Poligraferów.
Wyróżnieniem dla Stowarzyszenia jest to, że mogliśmy podejmować tak liczne grono osób zainteresowanych badaniami poligraficznymi w przekonaniu, że obrady sprzyjały owocnej wymianie myśli i doświadczeń, co dało zauważyć się także w kuluarach konferencji jak również podczas uroczystej kolacji, która przeciągnęła się do późnych godzin wieczornych na warszawskim Nowym Świecie.
Dziękujemy Państwu za obecność na Konferencji.
Renata Dąbrowska
Prezes Zarządu Polskiego Stowarzyszenia Poligraferów